Foto: Sjaak Hoogenboom
Inmiddels is de wolf verschillende keren gesignaleerd in het Goois Natuurreservaat. De wolf (Canis lupus) is lid van de familie van hondachtigen. Hij is de voorvader van al onze honden. Wolven leven in een territorium, in Europa kan dit tussen de 50 km² en 500 km² groot zijn. Belangrijk binnen een territorium is voldoende eten, rust en dekking. De wolven markeren het territorium met plas en keutels.
De wolf in het Gooi is een ‘zwervende wolf’. De meeste jonge wolven verlaten als jaarling in hun 2e levensjaar de roedel om zelf een territorium te vinden en zich voort te planten. Een territorium wordt vaak gezocht in de buurt van de ouderlijke roedel, maar wolven kunnen ook honderden kilometers afleggen op zoek naar eigen territorium. Dergelijke wolven die op zoek zijn naar nieuw leefgebied, worden ook wel gezien als ‘zwervende wolven’.
De zwervende wolf in het Gooi is hoogstwaarschijnlijk ook de wolf die op het Utrechtse deel van de Heuvelrug is gesignaleerd. Dat wordt op dit moment onderzocht. Als dat zo is, dan betekent dat het leefgebied van deze wolf vele malen groter is dan alleen het Gooi. Dat merken we ook omdat de wolf zich soms tijden niet laat zien in onze natuurgebieden. Afhankelijk van de geschiktheid van een gebied (o.a. bepaald door de mate van prooidieren en rust) en of deze nog vrij is van andere wolven, kan deze door de zwervende wolf ingenomen worden als leefgebied. De vraag is of de natuurgebieden in het Gooi niet te klein zijn voor een wolf om zich te vestigen. Het Gooi kan natuurlijk wel onderdeel uit (blijven) maken van zijn jachtgebied.
Terug van weggeweest
De wolf is ruim een eeuw weggeweest uit Nederland door intensieve jacht. Nu is hij op eigen kracht weer teruggekomen. De wolf is welkom in de natuurgebieden van het Goois Natuurreservaat. De wolf maakt onderdeel uit van het ecosysteem en hoort thuis in de Nederlandse natuur. Wolven vervullen van oudsher een belangrijke rol in de Nederlandse natuur. Ze spelen een grote ecologische rol bij het gezond houden van populaties. Ook aaseters profiteren. Raven, vossen, roofvogels, en aaskevers eten graag van de prooiresten die wolven achterlaten. De komst van de wolf is van invloed op het gedrag van onze grazers en reeën en op de biodiversiteit. Wolven hebben een beschermde status: ze zijn een beschermde inheemse diersoort en mogen daarom niet meer bejaagd worden.
Kan de wolf overleven in het Gooi?
Dat weten we niet. De wolf is een heel schuw dier en vooral ’s nachts actief. Wolven komen wel voor in cultuurlandschappen, maar de vraag is of de natuurgebieden in het Gooi niet te klein zijn om zich te vestigen. Het Gooi kan natuurlijk wel onderdeel uit (blijven) maken van het jachtgebied van een wolf.
Wolf en de grazers
We hebben in het Goois Natuurreservaat twee schaapskuddes die overdag op de heide lopen en ‘s nachts in de schaapkooi zijn of in een wolfwerende nachtkraal, waar de schapen grazen en slapen. Zo’n raster is voorzien van stroomdraden aan de buitenkant op voorgeschreven hoogten. Door een goede stroomvoorziening staat hier een flinke hoeveelheid stroom op gedurende de uren dat de schapen er zijn. De rasters zijn ingegraven of voorzien van een balk of metselwerk zodat graven niet mogelijk is voor de wolven. We realiseren ons goed dat de rasters wolfwerend zijn en niet wolfproof. Op niet alle plekken staan wolfwerende rasters omdat we ook groepjes schapen hebben, zoals in de Groeve Oostermeent, waar een wolfwerend raster niet mogelijk is. Ook de runderen kunnen we niet beschermen tegen de wolf.
Naar een meer natuurlijke kudde
De komst van de wolf heeft ook invloed op de manier waarop we de runderen inzetten voor de begrazing. Op dit moment hebben we een mooie groep Schotse hooglanders. Ze leven in verschillende groepen waarbij koeien en stieren gescheiden zijn. Dus niet in een sociale kudde (familieverband). En dat is wat we juist wel graag zouden willen in de toekomst, omdat runderen in familieverband beter voor elkaar zorgen en elkaar beschermen op het moment dat een wolf ons gebied bezoekt.
Is er genoeg voedsel voor de wolf?
Ja, in Nederland en in het Gooi is voldoende te eten voor de wolf. In het Gooi is de kans groot dat er een ree gepakt wordt, naast haas, konijn en vogels. De komst van de wolf heeft ook gevolgen voor ons begrazingsbeheer want ook (de grote) grazers lopen een kans dat ze gepakt worden door de wolf.
De meest gestelde vragen over de wolf lees je op onze FAQ-pagina.
Waarneming melden
Om een goed beeld te krijgen van de vestiging van wolven in Nederland, is het belangrijk om waarnemingen van mogelijke wolven zo snel mogelijk door te geven. Dat kan via de site van Bij12. Monitoring van zwervende en gevestigde wolven gebeurt ook door BIJ12 in opdracht van de provincie.
Contact bij schade
Wolven eten wilde hoefdieren zoals reeën en everzwijnen, maar ook haas, konijn en vogels. Maar ze kunnen ook vee aanvallen. Wanneer u denkt dat uw dier is aangevallen door een wolf, kan direct contact opgenomen worden met de uitvoeringsorganisatie van de provincies, BIJ12, zodat binnen 24 uur DNA afgenomen kan worden.
