Natuurnieuws: orchideeën

Pareltjes in Zanderij Cruysbergen

Zanderij Cruysbergen ligt op de overgang van de droge stuwwal naar het natte laagveen. De sloten in de zanderij worden gevoed door kwelwater en regenwater. Dit soort nattere natuurgebiedjes op de flanken van het Gooi, zijn behoorlijk zeldzaam. Cruysbergen verbindt als het ware de natuur in het Gooi met het lagergelegen Naardermeer. Op deze plek komen veel zeldzame planten voor zoals kleine zonnedauw, klokjesgentiaan en moeraswolfsklauw. En ook een groot aantal orchideeën die afhankelijk zijn van het kwelwater dat hier, aan de voet van de stuwwal, omhoogkomt.

Op de nattere delen vind je vooral de gewone rietorchis en de gevlekte rietorchis. Een gevarieerd beheer zorgt mede voor een goede basis voor de vestiging van orchideeën. Boswachter Olaf Langendorff is vooral erg in zijn nopjes met de zeldzame moeraswespenorchis. Olaf: “Om de variatie in dit gebied te behouden begrazen we en maaien we gefaseerd. Dit betekent dat we niet alles tegelijk maaien”.

Trots

Orchideeën bloeien vooral in de maand mei en juni. In Nederland komen wel 40 verschillende soorten voor. De meeste zijn zeldzaam tot zeer zeldzaam. Sommige soorten zie je wat vaker, zoals de rietorchis, maar ze zijn allemaal heel kwetsbaar omdat ze hoge eisen stellen aan hun groeiplaats. En ze groeien nog langzaam ook! De ontwikkeling van zaadje tot eerste bloei kan soms wel jaren duren. Extra reden om trots te zijn op deze mooie planten in dit natuurgebiedje.

Wesp

Een orchidee heeft zes bloembladeren, waarvan er één is omgevormd tot een soort lip. De lip is wat groter dan de andere bloembladeren en daarom een ideale landingsbaan voor insecten die op zoek zijn naar stuifmeel. De extra versieringen aan de lip, wat de orchidee zo bijzonder maakt, geven de bestuivers wat meer houvast. Om insecten te lokken heeft de lip bovendien vaak een patroon van lijntjes en stippen die in de richting het centrum van de bloem wijzen. De naam wespenorchis laat zich verklaren doordat bestuiving alleen door wespen gebeurt. Het voorbestaan van deze plant is dus helemaal afhankelijk van de wesp!