Foto: Sjaak Hoogenboom
Standpunt van Goois Natuurreservaat over wolven
De wolf is op grond van Europese wetgeving een beschermde diersoort. Dat betekent dat het doden, vangen en opzettelijk verstoren van de wolf verboden is. De wolf is van nature een schuw beest en zal mensen zo veel mogelijk proberen te mijden. Het leefgebied van de wolf is de afgelopen jaren in Nederland steeds groter geworden. In het voorjaar van 2022 is er voor het eerst een wolf gesignaleerd in het Goois Natuurreservaat. Vanaf die tijd wordt de wolf af en toe gezien in een van onze natuurgebieden. Het Goois Natuurreservaat ziet de wolf als onderdeel van de Nederlandse natuur.
Terug van weggeweest
De wolf is ruim een eeuw weggeweest uit Nederland door intensieve jacht. Nu is hij op eigen kracht weer teruggekomen. Wolven vervullen van oudsher een belangrijke rol in de Nederlandse natuur. Ze spelen een grote ecologische rol bij het gezond houden van populaties. Ook aaseters profiteren. Raven, vossen, roofvogels, en aaskevers eten graag van de prooiresten die wolven achterlaten. Wat kan je wel en niet doen als je een wolf tegenkomt? Kijk op onze website bij veel gestelde vragen.
Wolf en grazers
De komst van de wolf vraagt om extra aanpassingen in ons beheer. We hebben in het Goois Natuurreservaat twee schaapskuddes die overdag op de heide lopen en ‘s nachts of in de schaapkooi zijn of in een wolfwerende nachtkraal. Wolfwerende rasters zijn niet overal mogelijk. In de Groeve Oostermeent waar onze rammen grazen, staan geen wolfwerende rasters. Ook de runderen kunnen we niet beschermen met een raster tegen de wolf. Daarom willen we in de begrazing met de runderen toewerken naar een meer natuurlijke kudde.
Naar een meer natuurlijke kudde
De komst van de wolf heeft ook invloed op de manier waarop we de runderen willen inzetten voor de begrazing. Op dit moment hebben we naast Charolais runderen een groep Schotse hooglanders. De dieren leven nu nog in verschillende groepen waarbij koeien en stieren gescheiden zijn. Dus niet in een sociale kudde (familieverband). En dat is wat we juist wel graag zouden willen in de toekomst omdat een natuurlijke kudde beter weerbaar is tegen de wolf. Meer informatie over grote grazers in het Gooi.
Laatste ontwikkelingen
In 2024 heeft BIJ12 een roedel vastgesteld op de Utrechtse Heuvelrug en een ‘losse’ wolf GW3237m verblijft in deze regio. Wolf GW3237m is ook in het Gooi gesignaleerd en heeft in september 2023 twee Schotse hooglanders aangevallen en verwond. Beide Schotse hooglanders hebben deze verwondingen niet overleefd.
Onlangs hebben betrokken gemeenten en provincie Utrecht een advies uitgebracht in verband met het onnatuurlijke gedrag van wolf GW3237m. Dit is een alleenstaand mannetje. Deze wolf benaderde een aantal keer actief honden en mensen. Provincie Utrecht wil dit niet laten escaleren (voor zowel mens als wolf) voor de veiligheid van iedereen.
De provincie Utrecht heeft daarom een vergunning verleend om deze wolf te vangen, verdoven en te zenderen. De verwachting van experts is dat hij daardoor schrikt en angstig wordt en vervolgens weg zal blijven bij mensen en honden. Mocht de wolf doorgaan, dan kan hij met paintball beschoten worden. Die negatieve ervaring zou ervoor moeten zorgen dat de wolf mensen en honden daarmee associeert en vervolgens uit hun buurt blijft.
Tegen deze vergunning is bezwaar gemaakt door dierenorganisaties en dit is gehonoreerd door de rechter (9 sept 2024). De vergunning is ingetrokken, omdat er onvoldoende onderbouwing was volgens de rechter waarom deze maatregelen noodzakelijk waren. Het plan om dit dier te zenderen, lijkt voor het GNR een logische stap omdat deze wolf de angst voor mensen verloren heeft. Door dit dier te zenderen kan men het gedrag van deze wolf beter analyseren en wanneer nodig ingrijpen door het actief te verjagen.
Verantwoordelijkheid en rollen
De provincie heeft als wettelijke taak de wolf te beschermen en maatregelen te nemen om zo goed mogelijk met deze dieren samen te leven. De provincie besluit wanneer ingrijpen noodzakelijk is en verleent benodigde vergunningen. Provincie en gemeenten geven indien nodig ook adviezen ten aanzien van betreding van gebieden, zoals is gebeurd op delen van de Utrechtse Heuvelrug. De burgermeester kan wanneer noodzakelijk in verband met de veiligheid ingrijpen. In 2019 hebben de 12 provincies in het interprovinciaal wolvenplan afgesproken hoe zij omgaan met wolven in Nederland. De provincie speelt ook een rol als het gaat om wolvenschade.
BIJ12 is het uitvoerend orgaan van alle provincies en is het landelijk meldpunt voor de wolf. De actuele stand van zaken over wolven in Nederland vind je op www.bij12.nl/wolf. Om een goed beeld te krijgen van de vestiging van wolven in Nederland, is het belangrijk om waarnemingen van mogelijke wolven zo snel mogelijk door te geven. Dat kan via de site van Bij12.
De Zoogdiervereniging is een van de medeoprichters van het samenwerkingsverband Wolven in Nederlanden is verantwoordelijk voor de uitvoering van het landelijke Wolvenmeldpunt.
De terreineigenaar (in dit geval het Goois Natuurreservaat) heeft als een van de belangrijkste taken het beschermen van wilde dieren en planten in de natuurgebieden. Het Goois Natuurreservaat houdt de wolf niet tegen en mag dit ook niet doen. De wolf zoekt zelf een geschikt leefgebied daar grijpen we niet op in. Het GNR werkt samen met provincie Noord-Holland. We houden de ontwikkelingen rondom de wolf in het Gooi goed in de gaten en informeren hierover onze bezoekers via onze website.
Wil je op de hoogte blijven van de laatste ontwikkelingen?
- De meest gestelde vragen over de wolf lees je op onze FAQ-pagina.
- Namens de gezamenlijke provincies coordineert BIJ12 de monitoring van de Nederlandse Wolvenpopulatie
- Wolvenmeldpunt vind je op het platform Wolven in Nederland
- Provincie Noord Holland: pagina Wolf in Noord Holland
- download de folder ‘Wolven in Nederland’
