2023 was een goed mastjaar.
Dit jaar was een zeer goed mastjaar voor de beuken. Dat betekent dat er dit jaar veel beukennootjes liggen in de bossen. Eiken en beuken produceren niet ieder jaar even veel zaad zoals berken of dennen dat doen. Om de zoveel jaren zijn de weersomstandigheden gunstig en hebben de bomen veel reserves verzameld. Dan maken ze veel zaad aan. Natuurbeheerders noemen dit dan een goed mastjaar.
Beuken hebben ongeveer om de vier jaar een mastjaar, eiken hebben dit ongeveer eens in de negen jaar. Het aantal eikels is dit jaar helaas wat minder. In 2022 was er wel een heel goed mastjaar voor de eik.
Profiteren
Naast de reeën zullen heel veel andere diersoorten van de grote hoeveelheid eikels en beukennootjes profiteren, bijvoorbeeld dassen, muizen, eekhoorns maar ook vogels als de gaai, vink, keep en de boomklever. De keep is een zeldzame broedvogel in het Gooi, maar is wel een veel voorkomende wintergast die hier graag de winter doorbrengt, vooral wanneer het een mastjaar is van beuken. Ook de boomklever eet beukennootjes. Het dieet van dit vogeltje wordt in de herfst en de winter in belangrijke mate aangevuld met zaden en noten. Vooral door de beuk- en hazelnoot.
Essentieel om de winter door te komen
Andersom werkt het ook. Als de weersomstandigheden slecht zijn heeft dat meteen effect op het aantal beukennootjes of eikels. De extreme droogte in 2021 heeft bijvoorbeeld voor een heel slecht mastjaar gezorgd. De groei van eikels werd geremd, wat leidde tot een verhoogde afstoot van kleine groene eikeltjes.
Nootjes en eikels zijn essentieel voor veel dieren om de winter door te komen. In het Goois Natuurreservaat willen we daarom zoveel mogelijk laten liggen voor de dieren. Rapen van beukennootjes mag wel langs wegen en paden, maar niet voor commercieel gebruik. Deze voedselvoorraad is belangrijk voor de dieren die het zelf eten, maar het heeft ook een effect verder in de voedselketen. Door een voedselrijk jaar profiteren bijvoorbeeld de muizen en vinken, zodat ze toenemen in aantallen. Daardoor is er weer een extra aanbod voor roofdieren, zoals de uil en de vos. En zo werkt het weer door in het hele ecosysteem.