Foto: Tjitske Sluis.
In het Gooi verbindt een netwerk van natuurbruggen en faunatunnels natuurgebieden met elkaar. Het Goois Natuurreservaat werkt al dertig jaar aan een netwerk dat alle natuurgebieden tussen het Gooimeer en de Utrechtse Heuvelrug met elkaar verbindt.
Waar dieren zich enkele decennia geleden nog redelijk goed kon verplaatsen tussen natuurgebieden, is dat nu drastisch veranderd. Het wegennet is sinds de jaren zestig steeds groter en drukker geworden. Voor dieren betekent dit dat hun overlevingskansen sterk zijn afgenomen. Kleine faunapassages
helpen, maar voor een robuust natuurnetwerk zijn grotere verbindingen nodig: natuurbruggen.
Wat is een natuurbrug?
Een natuurbrug – ook wel ecoduct – is een brede brug over een weg, spoorlijn of ander obstakel, waarop de natuur ononderbroken doorloopt. De brug is voorzien van grond, struiken, bomen en open plekken. Zo ontstaat een volledig leefgebied waar dieren zich veilig kunnen verplaatsen. Grote zoogdieren zoals reeën en dassen maken er gebruik van, maar ook kleinere soorten zoals hagedissen, amfibieën, insecten en zelfs dieren die in de bodem leven. Sommige soorten steken in één nacht over, terwijl anderen generaties nodig hebben om zich langzaam verder te verspreiden.
Naast de grote ecoducten zij n er ook faunatunnels, dassenbuizen, paddengoten en zelfs boommarterbruggen. In het Gooi ligt inmiddels een uitgebreid netwerk van al deze verbindingen. Samen goed voor meer dan honderd faunavoorzieningen.
Netwerk van natuurbruggen
Het Goois Natuurreservaat heeft een unieke concentratie natuurbruggen die samen een groene verbinding vormen tussen het Gooi, het Gooimeer, de Vechtplassen en de Utrechtse Heuvelrug. In het Gooi liggen maar liefst vier grote natuurbruggen en een grote faunatunnel. En een vijfde is in voorbereiding! Deze toekomstige natuurbrug die de Zuiderheide met de Westerheide gaat verbinden is de laatste onmisbare schakel in het netwerk natuurbruggen in het Gooi.
1. De natuurbruggen Zwaluwenberg en Hoorneboeg
Deze natuurbruggen liggen in elkaars verlengde en verbinden de Utrechtse Heuvelrug met de natuurgebieden ten zuiden van Hilversum. Ze overspannen de A27, de spoorlijn en de N417 en bieden daarnaast ruimte voor wandel-, fiets- en ruiterpaden.
2. Natuurbrug Laarderhoogt
Natuurbrug Laarderhoogt overbrugt de A1 en de Naarderstraat. Samen verbinden zij de Bussummerheide, Westerheide, Noorderheide en Blaricummerheide. Ook deze brug is toegankelijk voor recreanten.
3. Natuurbrug Zanderij Crailoo
Natuurbrug Zanderij Crailoo is de langste natuurbrug van Europa en de eerste natuurbrug in het Gooi. De brug werd met veel belangstelling geopend in 2006 door koningin Beatrix. De brug verbindt de Westerheide met het Spanderswoud. Hij is 800 meter lang en 50 meter breed en gaat over een spoorlijn, een rangeerterrein, de provinciale weg N524 en een golfbaan. Het was een heel ambitieus project. De bouw duurde maar liefst vier jaar.
4. Natuurbrug Anna’s Hoeve en faunatunnel
Natuurbrug Anna’s Hoeve vormt samen met een grote faunatunnel onder de A27 de zogenoemde Groene Schakel: de jongste verbinding tussen het Gooi en de Utrechtse Heuvelrug. Deze brug is bewust niet toegankelijk voor recreatie om rust voor de dieren te garanderen.
Onderzoek en monitoring
Hoe de natuurbruggen functioneren, wordt nauwkeurig gevolgd. Wildcamera’s en sporenonderzoek laten zien welke dieren de brug gebruiken en hoe vaak. Soms wordt ook genetisch onderzoek gedaan om te bepalen of populaties zich echt mengen en sterker worden. De Universiteit van Wageningen doet dit langjarige onderzoek, zodat we de natuurontwikkelingen goed kunnen volgen en het beheer zo nodig kunnen bij stellen.
Goede resultaten voor mens én natuur
Veel bruggen in het Gooi bieden ook een recreatieve route. De illusie van één groot natuurgebied is voor bezoekers soms zo sterk dat zij niet eens doorhebben dat zij óp een natuurbrug staan. Dankzij dit netwerk is het Gooi weer een samenhangend leefgebied, waarin planten en dieren zich vrij er kunnen bewegen. Dat is een belangrijke stap richting een veerkrachtige en toekomstbestendige natuur.
